Özbay Hukuk ve Danışmanlık, hızla gelişen ve yaygınlaşan internet mecralarında gerçekleştirilen fiiller ve suçlar kapsamında, başta Ceza Hukuku, Medeni Hukuk, Ticaret Hukuku ve Fikri Haklar Hukuku mevzuatlarındaki hükümler çerçevesinde, müvekkillerine danışmanlık ve avukatlık hizmeti sağlamaktadır. 

Gelişen teknoloji internet ve sosyal medya hukuku alan ihtiyacını yaratmaktadır. Kişiler, sosyal medya üzerinde yaptıkları her bir paylaşım ve faaliyetten dolayı, hukuki ve cezai sorumluluk sahibi olmaktadır. Kişiler, sosyal medyayı kullanırken, hem toplumu ilgilendiren konulara yönelik hem de kişilerin özel hayatına yönelik hukuka aykırı faaliyetlerde bulunabilmektedir. Bu faaliyetler, sosyal medya vasıtasıyla işlenen internet suçları ve kişi ve kurumların özel hayatına ilişkin haklarının ihlali olarak karşımıza çıkabilmektedir. Bunun sonucunda internet ve sosyal medya hukuku alanı önem kazanmaktadır. Sosyal medya ve internet üzerinden gerçekleştirilen hukuka aykırı eylemler bir çok hukuk alanıyla ilgili olabilmektedir. Bunlar Ceza Hukukundan, Medeni Hukuka, Ticaret Hukukundan, Fikri Haklar Hukukuna, Kişisel verilerin korunması hukuku ve İnternet kanunu olarak adlandırabileceğimiz 5651 sayılı kanuna kadar birçok hukuk alanında söz konusu olabilmektedir.

Sosyal Medya ve İnternet Alanında Özbay Hukuk ve Danışmanlık’ın sağladığı hizmetlerden bir kısmı aşağıdaki gibidir:

• İnternet ve sosyal medyadan hakaret
• İnternet ve sosyal medyadan iftira (TCK Md. 267)
• Sahte sosyal medya hesabı oluşturulması ve sahte hesap kullanımından kaynaklı şikayetler (Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması)
• E-Mail Hacklenmesi yolu ile işlenen suçlar
• Haberleşmenin engellenmesi (TCK Md. 124)
• Haberleşmenin gizliliğini ihlal (TCK Md. 132)
• Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması(TCK Md. 133)
• İnternet ve sosyal medyada özel hayatın gizliliğini ihlal (TCK Md. 134)
• Hayasızca hareketler (TCK Md. 225)
• Sosyal medya ve internet üzerinden müstehcenlik (TCK Md. 226)
• İnternet ve sosyal medya üzerinden işlenen cinsel suçlar
• İnternette Yer sağlayıcı olanların sorumluluklarından kaynaklanan uyuşmazlıklar
• İnternette İçerik sağlayıcı olanların sorumluluklarından kaynaklanan uyuşmazlıklar
• Ti­carî amaç­la top­lu kul­la­nım sağ­la­yı­cı­larından kaynaklanan uyuşmazlıklar
• 5651 sayılı kanundan kaynaklı uyuşmazlıklar

Bilişim suçları, bilişim sistemleri vasıtasıyla işlenebilen suçlardır. Teknolojinin kötüye kullanılmasıyla kanunlara aykırı işlemlerin gerçekleştirilmesi sonucu ortaya çıkmıştır. Siber suçlar olarak da tanımlanmaktadır.

Tanımda yer alan bilişim sistemlerini geniş düşünmemiz gerekir. Akıllı saatten, bilgisayara kadar tüm bilgi işleyen cihazlar bilişim sistemi olarak adlandırılır. Hatta internet siteleri ve sosyal medya da birer bilişim sistemi olarak değerlendirilir.

Bilişim Suçları

Ülkemiz Avrupa Siber Suçlar Sözleşmesi' ne taraf olan ülkelerden biridir. Bu sebeple yasalarımızda çeşitli değişiklikler yapılarak bu sözleşmeye uyum sağlanmıştır. Sözleşme genel olarak bilişim suçlarını üç ana kategoriye ayırmıştır. Bunlar;

• Bilgisayar veri ve sistemlerinin mevcudiyeti, bütünlüğü ve gizlililiğine karşı suçlar
• Bilişim sisteminde yer alan içerikle ilgili suçlar
• Bilişim sistemleri ile telif hakları ve benzer hakların ihlaline ilişkin suçlar şeklindedir. 

Bu başlıklara girebilecek bilişim suçları ülkemiz mevzuatlarında da düzenlenmiştir.

Yasalarımızda Yer Alan Bilişim Suçları

• Ülkemiz mevzuatlarında doğrudan düzenlenen bilişim suçları Türk Ceza Kanunun’da yer almakta olup şunlardır;
• Bilişim sistemine girme suçu (TCK m.243)
• Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçu (TCK m.244/1-2)
• Bilişim sistemi aracılığıyla hukuka aykırı yarar sağlama suçu (TCK m.244/4)
• Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu (TCK m.245)
• Yasak cihaz ve program kullanımına yönelik ceza düzenlemeleri (TCK m.245/A)
• Dolandırıcılık suçunun bilişim sistemleri vasıtasıyla işlenmesi suçu (TCK m.158/1-f)
• Hırsızlık suçunun bilişim sistemleri vasıtasıyla işlenmesi suçu (TCK m.142/2-e)

Ayrıca kanunlarımızda doğrudan düzenlenmeyen ancak bilişim sistemleri aracılığıyla işlenebilen suçlar da mevcuttur. Sosyal medyanın yaygınlaşması sonucu sayısı hızlıca artan sosyal medya suçları örnek verilebilir. Dijital zorbalık başta olmak üzere bir çok bilişim suçu günümüzde bilişim sistemleri kullanılarak işlenmektedir.

İnfluencer (sosyal medya etkileyicisi) Sözleşmeleri

Sosyal medyanın insan hayatının merkezine konumlanması ile birlikte birçok yeni meslek dalı ortaya çıkmıştır. Sosyal medya hesaplarını , kişisel hesap ve iletişim aracı niteliğinin aksine maddi gelir elde etmek amacıyla ve mesleki faaliyetlerini gerçekleştirmek için kullanan bu kişiler, iş yaptıkları taraflarla hukuki açıdan da sözleşmesel ilişki içerisindedir. Bunlardan en bilineni şüphesiz ki bu makalenin konusu da oluşturan “influencer” kavramıdır.

“İnfluencer” Tanımı ve “Influencer Marketing” Kavramı

Influencer, “sosyal medya üzerinden paylaşım yaparak takipçilerini yönlendiren, istikrarlı ve kişisel hesaplarla kıyaslandığında yüksek sayıda takipçisi bulunan, fikrine güvenilen,takipçilerine belirli konularda öneride bulunan, ürün veya hizmetleri tanıtarak reklam faaliyetlerine yön veren kişiler” olarak tanımlanabilir. Örneğin, influencer’lar, belirli bir ürün veya hizmeti tanıtırlar ; bunun karşılığında da reklam veren kişilerden sağlanacak olan ücrete hak kazanırlar.

En genel anlamıyla Influencer’lar, deneyimlerini paylaşarak herhangi bir  ürün veya hizmet hakkında fikirlerini sosyal medya üzerinden beyan ederek tanıttıklarından ve takipçileriyle paylaştıklarından, markalar / üreticiler / satıcılar / sağlayıcılar tarafından reklam potansiyeli yüksek kişiler olarak görülmektedir. Çünkü, çeşitli linkler vasıtasıyla takipçilerinin satın alma faaliyetlerini yönlendirerek onları etkileyebilme potansiyeline sahiptirler. Bundan bahisle, son yıllarda markalar, reklam faaliyetlerinin büyük kısmını influencer’lar üzerinden sağlamaya başlamıştır.

Sözleşmenin Tarafları ve Konusu

Sözleşmenin tarafları, bahsi geçen  bir ürünü ya da hizmeti takipçilerine tanıtmayı üstlenen influencer  ile ürününün veya hizmetinin tanıtılmasını isteyen ve influencer vasıtası ile  reklam veren kişilerdir.

Influencer kavramı, “sosyal medya etkileyicisi” olarak, Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz’da Tanımlar başlığı altında, 4.maddenin 1.fıkrasının b bendinde tanımlanmıştır. Buna göre  Sosyal medya etkileyicisi; Sosyal medya hesabı üzerinden kendisine veya reklam verene ait bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla pazarlama iletişiminde bulunan kişiyi ifade eder.

Reklam veren kavramı ise Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin Tanımlar başlıklı 4.maddesinin 1.fıkrasının “m” bendinde, “Ürettiği ya da pazarladığı malın veya hizmetin tanıtımını yaptırmak, satışını artırmak veya marka algısını güçlendirmek amacıyla hazırlattığı ve içinde firmasının ya da markasının yer aldığı reklamları yayınlatan, dağıtan ya da başka yollarla sergileyen gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder” olarak tanımlanmıştır. Reklam verenin bir takım yükümlülükleri, Kılavuz’da da yer almaktadır.

Bu akdedilen sözleşmenin konusu ise, yukarıda açıklandığı üzere, bahsi geçen ürün veya hizmetin tanıtılması ve pazarlanmasıdır. Akdedilen sözleşme uyarınca influencer, sosyal medya üzerinden belirli bir ürünün veya hizmetin tanıtımını yaparak, takipçilerini bu ürünü satın almaya teşvik etmeyi ve yönlendirmeyi taahhüt eder. Bunun karşılığında ise reklam veren (en genel reklam veren ifadesi kullanılmıştır) ücreti ödemek veya başka bir menfaat sağlamak yükümlülüğü altına girecektir.

Influencer sözleşmelerinin temel unsurlarını sıralamak gerekirse :

Ürün veya hizmet tanıtımı ve reklam faaliyeti

Bu tanıtımın sosyal medya üzerinden yapılması

Influencer’a bunun karşılığında ücret ödenmesi veya başka bir menfaat sağlanması

şeklinde bir yol izlenebilir.

Hukuk sistemlerinde oldukça yeni bir kavram olarak karşımıza çıkan İnfluencer’lar, markaların tanıtım, pazarlama ve reklam faaliyetlerini üstlenmektedirler. Reklam verenler ile aralarında kurulan sözleşme ilişkisiyle hukuki ilişki içerisine girdiklerinden yükümlülükleri de bu kapsamda gündeme gelmektedir. 

Influencer olmayı düşünen veya olan kişiler, ajanslar veya reklam verecekleri firma ile işbirliği yapacağı durumda mutlaka bir sözleşme yapmalıdır. İspatlanabilirlik açısından bu sözleşmelerin yazılı olması ise taraflara ayrıca bir kolaylık sağlar. Influencer’ların gelirlerini vergilendirmeleri ve fatura karşılığında ödeme almaları ve ilgili mevzuatlara uygun şekilde pazarlama faaliyetlerini yürütmeleri, hukuki bir problemle karşılaşmamak açısından önemlidir. Bu konularda herhangi bir problem yaşanması halinde bir avukat ile çalışmak verimli olacaktır.

Ayrıntılı bilgi için lütfen ofisimizle iletişime geçiniz.