Sosyal medyanın modern bir kitle iletişim aracına dönüşmesi ile birlikte, reklamcılık ve pazarlama kavramları da yeni bir boyut kazanmıştır. Sosyal medya üzerinden takipçi kitlelerini "etkileyerek" çeşitli ürün ve hizmetleri tanıtan influencer'lar (diğer bir deyişle, sosyal medya etkileyicileri), yeni nesil reklam faaliyetlerine yön vermektedir. Bu kapsamda, influencer’lar ile reklam verenler arasında akdedilen influencer sözleşmelerinin hazırlanması büyük önem arzetmektedir.

Sözleşmenin Tarafları

Sözleşmenin tarafları, bir ürünü ya da hizmeti tanıtmayı üstlenen influencer ile ürettiği ya da sattığı ürünün tanıtılmasını isteyen ve bunun için influencer aracılığı ile reklam veren kişilerdir.

Influencer kavramının Türk mevzuatına girişi oldukça yenidir. Ticaret Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren Reklam Kurulu'nun 05.05.2021 tarihinde yayımladığı Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz m. 4/1/b uyarınca sosyal medya etkileyicisi "sosyal medya hesabı üzerinden kendisine veya reklam verene ait bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla pazarlama iletişiminde bulunan kişi" olarak tanımlanır.

Reklam veren ise Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği m. 4/1/m uyarınca "ürettiği ya da pazarladığı malın veya hizmetin tanıtımını yaptırmak, satışını artırmak veya marka algısını güçlendirmek amacıyla hazırlattığı ve içinde firmasının ya da markasının yer aldığı reklamları yayınlatan, dağıtan ya da başka yollarla sergileyen gerçek veya tüzel kişi" olarak tanımlanır.

Sözleşmenin Konusu

Influencer'lar ile reklam verenler arasında akdedilen sözleşmenin temel amacı sosyal medya üzerinden ürün veya hizmetlerin tanıtılması ve pazarlanması; karşılığında ise influencer'ların belirli bir ücrete veya maddi bir menfaate hak kazanmasıdır. Diğer bir deyişle, “influencer’in sözleşme süresince ürün veya hizmetleri deneyimleyip, deneyimlerini sosyal medya hesaplarında şirket ile karşılıklı olarak anlaşılan şekilde (video, fotoğraf, hikaye) ve sayıda (ayda üç post vs.) paylaşmayı üstlendiği, şirketin ise influencer’in bu işi görmesi karşılığında influencer’a aralarında kararlaştırdıkları tutarda ve şekilde bir bedel ödemeyi veya başka bir menfaat sağlamayı üstlendiği bir sözleşmedir.”[1]

Bu kapsamda, influencer sözleşmelerinin temel unsurları;

• ürün veya hizmet tanıtımı,
• bu tanıtımın sosyal medya üzerinden yapılması ve
• karşılığında influencer’ın bir ücrete veya maddi menfaate hak kazanması

olarak sayılabilir.

Sözleşmenin Türü ve Şekli

Influencer sözleşmeleri, tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdir. Zira tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde taraflardan her birinin borcu diğer tarafın borcunun karşılığını teşkil eder. Influencer’ın tanıtım faaliyeti gerçekleştirmesi ile reklam verenin ödeme yapma veya maddi menfaat sağlama borcu, bu kapsamda değerlendirilir.

Influencer sözleşmeleri, Türk mevzuatında açıkça düzenlenmediğinden dolayı herhangi bir şekil şartına tabi değildir. Fakat uygulamaya bakıldığında, ispat kolaylığı bakımından genellikle yazılı şekilde akdedildikleri görülür.

Türk hukuku için oldukça yeni bir kavram olan influencer'lar (yani sosyal medya etkileyicileri) modern reklam sektörünü domine etmekte ve markaların pazarlama faaliyetlerini üstlenmektedir. Bununla birlikte, mevzuat kapsamında henüz bu ticari faaliyete ve sözleşme içeriğine ilişkin açık bir düzeleme bulunmamaktadır. Influencer sözleşmelerinin tam iki tarafa borç yükleyen bir iş görme sözleşmesi olduğu yönünde görüşler mevcuttur. Influencer sözleşmesinin vekalet ve eser sözleşmeleri ile ortak unsurları bulunmasına karşın bu sözleşmelerden bazı farkları olduğunu da söylemek mümkündür. Influencer’lar ile reklam verenler arasında akdedilecek sözleşmenin içeriği; tarafların müzakere gücü, tanıtılacak ürün veya hizmetin niteliği, tanıtımın yapılacağı hedef kitle gibi çeşitli unsurlara göre şekillenmektedir. Bu sebeple sözleşmenin niteliği ile ilgili değerlendirmelerin, sözleşmenin içerdiği hükümlerle ve somut olayla doğrudan ilgili olduğu ve her bir sözleşmenin ayrıca ele alınması gerektiği belirtilmelidir.

Ayrıntılı bilgi için lütfen ofisimizle iletişime geçiniz.